- Nghề điêu khắc đá mỹ nghệ đã tồn tại hơn trăm năm nay ở Phố Động, thuộc xã Liêm Cần (Thanh Liêm, Hà Nam). Những sản phẩm tinh xảo, độc đáo được chế tác từ đá mang lại nguồn thu lớn cho người dân, đồng thời biến làng nghề bé nhỏ này trở thành phố thị.
Tuy nhiên, mấy năm trở lại đây, môi trường làng nghề ở Phố Động bị ô nhiễm nặng do việc lạm dụng hóa chất, axit để làm bóng và mài nhẵn đá.
Trước đây, người dân làng nghề thường sử dụng các nguyên liệu thủ công để đánh bóng sản phẩm như sáp nung chảy. Tuy nhiên, phương pháp này mất khá nhiều thời gian, từ 1-2 tiếng với mỗi sản phẩm, có khi còn lâu hơn với những sản phẩm lớn và cầu kỳ.
Mấy năm gần đây, do buôn bán thuận lợi, số lượng đặt hàng lớn và cần rút ngắn thời gian giao hàng nên các xưởng đã sử dụng axit pha với nước tạo thành axit loãng để bào mòn và đánh bóng đá. Dọc quốc lộ 21A, có ít nhất 3 cửa hàng bày bán các loại hóa chất phục vụ cho việc chế tác đá, trong đó có axit. "Muốn mua bao nhiêu cũng có", một chủ cửa hàng cho biết.
Quá bước vào bất kỳ xưởng chế tác đá nào, cũng đều nhận ra mùi axit nồng nặc lẫn trong không gian. Axit được đổ trực tiếp vào đá. Đá sủi bọt bốc khói, kèm theo đó là mùi hắc khó chịu. Công đoạn này chỉ mất 15-20 phút thế nhưng lại thải ra môi trường một lượng axit lớn.
Ông N.V.M, một chủ xưởng sản xuất đá mỹ nghệ trên địa bàn cho biết: “Hiện nay, Phố Động có gần 100 hộ làm nghề tạc đá chạy dọc theo quốc lộ 21A khoảng 2km, trung bình mỗi hộ sử dụng 2 – 3 lít axit mỗi ngày”.
Điều đáng nói là số axit này sau khi được sử dụng trên các sản phẩm đá đã được thải thẳng xuống đất mà không qua bất kỳ một hệ thống xử lý nào.
Hiện khu vực Phố Động chưa có nước máy, nhiều hộ dân lo ngại nguồn nước ngầm sẽ bị ảnh hưởng bởi axit.
Đưa đôi bàn tay sần sùi đầy những vết sẹo, chị Hiền, một thợ mài đá cho biết: “Dù có đeo găng tay, đi ủng nhưng vẫn bị axit ăn mòn, tay chân gây ngứa ngáy khó chịu”.
Hoàng Dân - Lục Hoa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét